We hebben net een Latijn toets gehad en lopen lachend door de gang op school. Tijdens de toets hebben we onze blaadjes kunnen uitwisselen. Snel achter de rug van de leraar gingen de toetsblaadjes naar een ander bureau. Zo kon zij voor mij antwoord geven op sommige vragen die ik niet wist en andersom. Erg handig want zij was beter in woorden stampen en ik in meer praktische vragen. We lopen richting onze kluisjes die zich in de kelder bevinden. Ik moet zo naar een taekwondo les.
Als we in de kelder aankomen bij de kluisjes staat een jongen boeken in zijn tas te laden. We kennen hem niet en raken aan de praat. Hij heeft een leuke lach en is zestien, twee jaar ouder dan wij. Hij blijkt uit een techniek les te komen. Het is een kort gesprek, hij stelt eigenlijk alleen mij vragen en negeert mijn vriendin een beetje. De sfeer verandert als hij echt inzoomt op mij en voelt wat bedreigend. Als hij steeds iets dichter bij mij komt staan, pakt mijn vriendin haar tas op en laat ‘m tussen hem en mij in vallen. Als een obstakel. Hij zegt iets over mijn ogen en stapt over de tas heen, het heeft niet geholpen. Vanuit het niets duwt hij zijn hand in m’n kruis, tussen mijn benen en glimlacht. “Raak jij jezelf ook wel eens aan?” Vraagt hij terwijl hij mij aankijkt. “Hier?” Als hij is uitgepraat duwt hij z’n hand nog even harder tegen mijn venusheuvel aan.
Ik houd mijn adem in. Bevroren ben ik. ‘Dit hoort niet toch? Doe iets!’ schreeuwt mijn hoofd. ‘Je zit al een jaar op taekwondo!’. Maar tegelijkertijd moet mijn hoofd ook nog verwerken wat er nou eigenlijk gebeurt.
Mijn vriendin loopt voor me. Ik loop als verdoofd twee trappen op en een gang over naar de rector. Daar aangekomen stamel ik “Jongen, kluisjes, aangeraakt.” Dan begin ik te huilen. Meer kan ik er niet van maken.
Op het politiebureau zit ik met mijn moeder tegenover een agent en vertel hem wat er gebeurd is. Ik, veertien, op school, de kelder, kluisjes. Het gesprek, de tas van m’n vriendin, de hand en wat hij zei. ‘Raak jij jezelf ook wel eens aan hier?’ klinkt het in mijn hoofd. Ik mocht er dan volwassener uit zien maar ben daar nooit eerder aangeraakt door iemand anders.
“Misschien heb je het zelf een beetje uitgelokt?” is wat de agent zegt.
Toen ik onlangs een video call had op werk met een van de mensen in mijn team in India omdat zij aangaf graag nu met mij te willen praten, begon zij zodra ze mij zag, te huilen. Op weg naar werk was zij door twee mannen gestopt en bij de uitgang van de metro vastgegrepen en aangeraakt. Om negen uur ’s ochtends. Gelukkig was er iemand in een auto langsgereden en gestopt zodat de mannen waren weggerend. Nooit eerder was haar zoiets overkomen. Tranen schoten in mijn ogen maar dit gesprek ging om haar. ‘Heb je pijn?’ ‘Wat kan ik doen? Wat wil jij doen? Wat wil je dat ik doe?’ Nee naar de politie gaan had geen zin. Ze wilde op kantoor blijven want daar voelde ze zich veilig. Met collega’s om haar heen. “Ik bel je vanmiddag nog een keer goed?” Zij knikte.
Toen we ophingen rende ik naar de wc en sloot mezelf daar op. Mijn door mij gecoachte 22-jarige lieve vrolijke meisje met haar haast kinderlijke nieuwsgierigheid en enthousiasme. Ik huilde harder om wat haar was overkomen dan dat ik ooit om mijn eigen ervaringen had gehuild. Want ik wist wat dit moment voor haar betekende. Hoeveel pijn dit geestelijk deed, hoe letterlijk aangetast zij zich voelde. Hoe het veilige, onschuldige leven zoals zij dat kende niet meer bestond. Een deuk die ontstaat. Dat je echt moet oppassen, op je hoede moet zijn, dat het niet alleen verhalen zijn. Dingen die ik al lang wist maar anderen zo graag voor wil behoeden. Hoe mijn school, en daarmee een boel andere locaties, opeens geen veilige plekken meer waren. En haar commute naar kantoor onveilig werd, daar waar zij elke dag zo hard werkt en oprecht haar best doet het beste van zichzelf te geven.
Ik zou graag willen zeggen dat die veertienjarige keer de enige keer is geweest dat ik ongevraagd ongewenst aangeraakt ben en dat het bij zoiets als dit gebleven is maar.. En dat is de realiteit waar veel vrouwen mee leven. Ook als we in onze kont worden geknepen in een kroeg of lastig gevallen worden in de trein. Samen met het niet of weinig handelen en ongeloof van anderen, inclusief de politie. Ik praat zelden over mijn ervaringen en schrijf in alle rust hier nu voor het eerst over omdat het vandaag op Twitter veel over dit onderwerp gaat. De hele dag in m’n hoofd zinnen van deze tekst geschreven en weer getwijfeld. Ik vind het lastig omdat geen aandacht wil en mij geen slachtoffer voel en niet wil dat mensen mij zo zien.
Ik heb er geen last van. ‘In every situation you learn or you suffer’. Het enige dat ik achteraf in de hand heb, is hoe ik er zelf mee om ga. Natuurlijk heeft het me gevormd; ooit kwam ik na een echt pijnlijke vertrouwensbeschadiging waarbij iemand niet naar mijn “nee” luisterde en veel verder ging dan alleen een aanraking, in een jaar 25 kilo aan. Ik denk onbewust ook om ‘niet meer aantrekkelijk’ te zijn – en ben ik wellicht meer op mijn hoede maar ik bepaal wat voor rol ik het nu laat spelen in mijn leven. Accepteren en door. Ook al klinkt dat kort door de bocht.
Ik heb ze zelfs vergeven en hoop dat het goed met ze gaat. Dat kan ik omdat ik geloof dat zij niet weten hoeveel pijn ze iemand kunnen doen en gedaan hebben. Dat zij dat gewoon niet begrijpen. Omdat ze de dingen die zij deden zien als iets waar ze recht op hebben, iets dat gewoon kan. Hoe ongelofelijk verkeerd dat ook is. Dat het niet aan mij ligt maar aan hen. En dat spijt me voor ze; als je zo bent opgevoed of als dat is wat je meepikt van de media of als je op sociaal emotioneel level (nog) niet bij andermans gevoel kan. Geloven dat het zo in elkaar steekt is beter dan denken dat zij wisten hoe verkeerd ze bezig zijn, hoe ze iemand kunnen beschadigen en het dan kwaadwillend tóch doen. Als ik daar van uit zou moeten gaan, zou de wereld voor mij een onvergeeflijk kwade, depressief makende, donkere plek zijn en zou mijn geloof in de goedheid van de mens pas écht naïef zijn. En juist daar hecht ik zo veel waarde aan.
Ik wilde er toch over schrijven omdat ik vind dat we het taboe moeten doorbreken. Dit gebeurt, overal ter wereld en als we er niet over praten, hoe fout het is, het probleem niet kenbaar maken met de pijn die het met zich mee kan brengen verandert er nooit iets. Ik denk dat opvoeding hier een grote rol in speelt. Ik heb zelf geen kinderen maar denk dat we ze moeten leren dat we allemaal gelijk zijn, dat onze pijn gelijk is, dat je allebei iets moet willen en de ander z’n mening telt, ook al is deze niet gelijk aan de jouwe. Vind het zelf wel mooi dat ik hier de genderneutrale kleding van HEMA ook aan kan linken; geen aparte labels. Jongens zijn niet anders dan meisjes. Dat we in de media meer succesvolle vrouwen zien vind ik hoopvol en ik hoop dat we de objectivering van vrouwen, zoals in videoclips in de 2000 jaren, grotendeels achter ons gelaten hebben. Toch trekken we het wellicht door op social media.
Wist je dat de man z’n grootste angst voor een eerste date na online contact is dat zij dikker is dan op haar foto’s? Wist je dat vrouwen hun grootste angst voor een eerste date is dat hij een seriemoordenaar is en ze verkracht en vermoord worden? Dit laat wel zien hoe scheef dit is. Gekken zullen altijd bestaan maar misschien bereikt dit net de juiste persoon. Dat die ene man die denkt regelmatig ‘onschuldig’ in iemand’s kont te knijpen in de kroeg, niet weet hoe dehumanizing en devaluing het voor een vrouw voelt; nee ze lokt het niet uit – wat ze ook aan heeft – en nee het is geen compliment. Of die ene vent die niet snapt dat als hij opgewonden wordt tijdens flikflooien en toch probeert z’n zin door te duwen als zij ‘nee’ zegt, maakt dat zij zich onveilig voelt en dat je opeens in iemand verandert die zij niet kan vertrouwen. Waarom zou je dat willen?
Voor alle meisjes en vrouwen die wel, helaas, ook iets overkomt: Het ligt niet aan jou, je bent niet de enige. Jammer genoeg is dat een heel geruststellende gedachte.
Laat wel de ‘Misschien heb je het zelf een beetje uitgelokt’ gedachte los, want die is heel vermoeiend en dat is nooit een reden of een excuus.
Laten we de wereld samen proberen een beetje mooier en veiliger maken.
Misschien juist door lelijke dingen soms wel te delen.
Zusje van Willem 